رسانه عاملی برای خشونت!
رسانههای تصویری بیشترین تاثیرگزاری را در افزایش خشونت علیه زنان را دارد.
موسسه انکشاف و حمایت از زنان و کودکان افغان کنفرانسی را زیر نام « نقش رسانهها در کاهش و افزایش خشونت علیه زنان» به تاریخ ۵ میزان سال جاری با حضور فعالان رسانهای و خبرنگاران برگزار کرد.
این موسسه با همکاری مالی پروژه پروموت – مشارکت، تحقیقی را با عنوان نقش رسانهها در کاهش و افزایش خشونت علیه زنان در سه ولایت کشور ( کابل، بلخ و هرات) انجام داده است که در این تحقیق با ۱۰۱ نفر مصاحبه گرفته شده که ۳۵.۱۰٪ اشتراک کنندهها را خانمها و ۴۶.۹۰٪ را مردان تشکیل میدهند و شرکتکنندگان در این تحقیق شامل کارمندان مرد و خانم در رسانهها، نمایندههای دولتی، فعالان حقوق زن و شهروندان بوده است.
هدف از این تحقیق بررسی و توصیف خشونتهای اعمال شده در محیط کار رسانهای و تاثیر برنامههای رسانهای در اعمال خشونت علیه زنان است.
یافتههای این تحقیق نشان میدهد ترویج خشونت علیه زنان از طریق بعضی برنامههای رسانهها و نیزاعمال خشونت در محیط کار رسانهای بوده است.
از دید پاسخدهندگان این تحقیق، فقدان آگاهی برخی مدیران رسانه از مسلک و حرفهشان، دید مقطعی در برخورد با پدیدهی خشونت، برخورد جنسیتی، فرهنگ مردسالاری و عدم شناخت مخاطب از عوامل اصلی، زمینه ساز ترویج خشونت علیه زنان از طریق رسانهها در جامعه بوده است.
با آنکه کارشناسان رسانهای میزان مخاطبان رادیو را در جامعه بیشتر دانستهاند اما بیشتر پاسخدهندهگان این تحقیق به تاثیرگزاری بیشتر تلویزیون و برنامههای تلویزیونی در خانوادهها و بهخصوص بر وضعیت زنان اشاره داشتهاند و شبکههای اجتماعی و رادیو به ترتیب در رده دوم و سوم در ترویج خشونت علیه زنان قرار گرفتهاند.
بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق، رسانهها در کنار تاثیرات مفید برای آزادی بیان و انتقال ارزشها، تاثیرات سو و مخرب نیز دارند.
اعلامیه مطبوعاتی:
اعلامیه مطبوعاتی نشست خبری" نقش رسانه ها درکاهش یا افزایش خشونت علیه زنان" 5 میزان 1396 خشونت علیه زنان در افغانستان یکی از اساسی ترین و بزرگترین چالش های موجود برای پیشرفت زنان در عرصه های مختلف و گسترش برابری جنسیتی در جامعه افغانستان است که در طی سالهای اخیر میلیونها دالر کمکهای خارجی برای کاهش این معضل و آگاهی دهی به شهروندان توسط نهادهای بین المللی به مصرف رسیده شده است و ده ها نهاد مدنی و فعال حقوق زن پیگیری و توجه به این موضوع را در اولویتهای کاری خویش قرار داده اند. با بررسی عوامل مختلف در خصوص پدیده خشونت علیه زنان، رسانه ها نیز با کارکرد دوگانه در ترویج یا جلوگیری از خشونت، می تواند یکی از عوامل زمینه ساز خشونت به حساب آید. در دنیایی امروز نقش و جایگاه رسانه ها در همه عرصه ها و به خصوص بر افکار عمومی و جهت دهی آنها از تاثیرگزاری ویژهی برخوردار است که هم می تواند مخرب و خطرناک باشد و هم سازنده و مفید. بر این اساس تحقیق" نقش رسانه ها در کاهش و افزایش خشونت علیه زنان" به منظور مطالعه، بررسی و توصیف خشونت های اعمال شده در مراکز رسانهی و نیز تاثیر برنامه های رسانه ها در ترویح خشونت علیه زنان برای ارایه راهکار مناسب در کاهش و محو خشوت علیه زنان انجام شده است. این تحقیق توسط گروه محققین موسسه انکشاف و حمایت اززنان و کودکان افغان با حمایت مالی پروژه پروموت مشارکت درسه ولایت کابل ، بلخ و هرات با روش تحقیق کیفی انجام شده است. که مجموعا 101 نفر در مصاحبه های فردی و فوکس گروپ (جلسات گروه متمرکز) شرکت داشته اند. شرکت کننده گان شامل کارمندان زن و مرد در رسانهها، نماینده های دولتی، فعالین حقوق زن و شهروندان عادی بوده است. بررسی های این تحقیق نشان می دهد که رسانه ها در کنار موثریت و مفید بودن برای آزادی بیان، آگاهی و انتقال ارزشها، در بعضی موارد تاثیرات سوء و مخرب در جامعه و مخصوصا روی قشر آسیب پذیر زنان نیز داشته است. از دید پاسخ دهندهگان فقدان آگاهی برخی رسانه گران از مسلک و حرفه شان، دید مقطعی در برخورد با پدیده خشونت، عدم رعایت قوانین و اصول، فرهنگ مردسالاری، برخورد جنسیتی و عدم شناخت مخاطب از عوامل اصلی زمینه ساز ترویج خشونت علیه زنان بوده است. با آنکه از رادیو به عنوان پرمخاطب ترین رسانه در افغانستان یادآوری شده است اما پاسخ دهندهگان از تاثیرگزاری بیشتر تلویزیون در جامعه و ترویج خشونت علیه زنان از طریق بعضی برنامه های این رسانه گفته اند. انترنت و شبکه های اجتماعی نیز به عنوان دومین ابزار ترویج خشونت علیه زنان دانسته شده است. اکثریت بانوان گفته اند آنها محیط شبکه های اجتماعی را ناامن احساس می کنند و با انواع آزار و خشونت در آن مواجه بوده اند. همچنین از رادیو به عنوان سومین رسانه تاثیرگزار در ترویج خشونت نام برده شده و از رسانه های چاپی کمتر یادآوری شده است. این دید در مورد رسانههای بوده است که ارزشها، اصول و رسالت شان را نادیده می گیرند. پاسخ دهندهگان این تحقیق بر بعدهای متفاوت تاثیرات و پیامدهای مخرب بعضی برنامهها و تولیدات رسانهی بر زنان اشاره داشته اند. ازهم پاشیدن نظم خانواده مثل طلاق، فرار از منزل، خشونت شوهر علیه زن، تاثیرات روانی، بی اعتمادی و بدبینی مواردیست که بیش از همه در مورد پیامدهای خشونت علیه زنان از طریق رسانه ها تذکر رفته است. نبود طرزالعمل های مشخص و ملاک های رفتاری برای فعالیت های رسانهی، عدم نقد و نظارت محتوای نشراتی رسانه ها و نیز نادیده گرفتن رسالت و مسولیت مدنی رسانه توسط برخی از مدیران در پایین آمدن کیفیت برنامه های رسانه ها دخیل دانسته شده است ، در حالیکه داشتن یک استراتژی مشترک بین فعالین حقوق زن، مدیران رسانه ها وکارمندان رسانه ها در تولیدات رسانه ای میتواند به صورت جدی به کاهش خشونت علیه زنان کمک کند. اشتراک کننده گان مواردی را برای بهتر شدن محتوای نشرات رسانه ها پیشنهاد داده اند که به صورت مشرح در بخش پیشنهادات تحقیق درج شده است. پس از ختم تحقیق ، موسسه گروه دادخواهی را متشکل از فعالین حقوق زن، اعضای فعال پروژه مشارکت، خبرنگاران تشکیل داده که جلسات دادخواهی را با نهادهای مسئولی چون وزارت اطلاعات وفرهنگ ، وزارت امور زنان و نهادهای حامی رسانه ها چون نی انجام دادند و نتایج تحقیق را با آنان شریک ساختند، در نتیجه این جلسات تمامی نهادهایی ذکرشده، حمایت خویش را از موضوع و نتایج تحقیق اعلان نمودند و وعده سپردند تا در این دادخواهی ما را حمایت کنند. درگام بعدی موسسه دریک برنامه عمومی با اشتراک تعداد زیادی از فعالین مدنی، مدیران رسانه ها، مسئولین دولتی نتایج تحقیق را با آنان شریک خواهد نمود و طی یک کمپاین دادخواهی با چاپ بروشورها، پوسترها وساخت اعلانات رادیویی و تلویزیونی ، درتلاش آگاهی دهی وجلب حمایت بیشتر شهروندان از نتایج این تحقیق خواهد بود. موسسه انکشاف و حمایت از زنان و کودکان افغان به عنوان نهاد حامی حقوق زنان از تمامی رسانهها، نهادهای حامی، دولت و دیگر نهادهای مدنیمی خواهد تا با گفتگوهای دوامدار در صدد ارایه راهکار و راه حل مناسب در این زمینه باشند. موسسه درتلاش خواهد بود با توجه به نتایج این تحقیق دادخواهی دوامدار و موثری را با مسئولین رسانه ها راه اندازی نماید تا از حمایت رسانه ها به عنوان یکی از ارکان تاثیرگذار در کاهش خشونت علیه زنان مدد بجوید، ما باورمند به این هستیم که راه اندازی بحثهای رسانه ای در همین مورد توسط رسانه های مسئول و پایبند به اصول خبرنگاری و حامی حقوق زنان، میتواند زمینه گفتمان جدیدی درمورد موثریت بیشتر رسانه ها درمبارزه با خشونت علیه زنان را ایجاد کند. همچنان جا دارد تا از تلاشهای همیشگی رسانه ها برای همصدایی با زنان افغانستان و نگهداشت دستاوردهای چهارده ساله مبارزات فعالین حقوق زن قدردانی نموده و به همکاری بیشتر نهادهای مدنی و رسانه ها در امر حمایت از حقوق زنان باورمند بوده و برای برابری حقوق زن و مرد درافغانستان و حفظ اصول آزادی بیان
استقاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.